Osuszacz i filtr – duet, który przedłuża życie Twojego kompresora.

Opublikowano 21.10.2025

W branży pneumatyki często skupiamy się na samym kompresorze. To on odpowiada za wytwarzanie sprężonego powietrza, które napędza narzędzia, linie produkcyjne i procesy technologiczne. Jednak to, co dzieje się z powietrzem po sprężeniu, ma kluczowe znaczenie dla trwałości całego systemu.
Nawet najlepsza sprężarka śrubowa nie utrzyma wysokiej jakości powietrza bez właściwej filtracji i osuszania. Dlatego osuszacz i filtr powinny być traktowane jako nieodłączny duet – wspólnie odpowiadają za czystość, suchość i stabilność sprężonego powietrza w każdej instalacji.

Dlaczego czystość sprężonego powietrza ma znaczenie

Powietrze zasysane przez kompresor zawsze zawiera kurz, olej i wilgoć. W procesie sprężania cząstki te są zagęszczane – na wyjściu z kompresora mogą być ich nawet tysiące razy więcej niż w powietrzu atmosferycznym.
Jeśli nie zostaną usunięte, powodują:

korozję przewodów i zbiorników,
uszkodzenia zaworów i narzędzi pneumatycznych,
zanieczyszczenia produktów w zakładach spożywczych, lakierniach czy laboratoriach,
skrócenie żywotności osuszaczy i filtrów dokładnych.

Odpowiednio dobrany system uzdatniania powietrza eliminuje te ryzyka. W praktyce oznacza to mniej przestojów, niższe koszty utrzymania i dłuższą żywotność sprzętu.

Osuszacz powietrza – pierwsza linia obrony przed wilgocią

W większości przypadków najlepszym rozwiązaniem jest osuszacz ziębniczy, który schładza sprężone powietrze i usuwa z niego wodę poprzez kondensację. Dzięki temu punkt rosy powietrza obniża się do ok. +3°C, co wystarcza w większości zastosowań przemysłowych.

Przykładem nowoczesnego rozwiązania jest Atlas Copco GA15-10 FF 500 TM MK5 Swipe – sprężarka śrubowa chłodzona powietrzem, jest ona wyposażona w zintegrowany osuszacz ziębniczy w wersji Full Feature (FF).
Sprężarka zamontowana jest na zbiorniku poziomym 500 litrów, o mocy 15 kW i wydajności 2,36 m³/min przy ciśnieniu maksymalnym 9,75 bar(e).
Dzięki wbudowanemu osuszaczowi, powietrze opuszczające urządzenie ma punkt rosy +3°C, co skutecznie zabezpiecza instalację przed kondensatem i korozją – nawet w chłodniejszych pomieszczeniach.

Cykl oszczędnej pracy osuszacza – realna oszczędność energii

Coraz więcej firm zwraca uwagę na koszty eksploatacji. Dlatego w nowoczesnych kompresorach Atlas Copco stosuje się tryb oszczędnej pracy osuszacza, który automatycznie przełącza go w tryb czuwania, gdy przepływ powietrza jest niski lub praca sprężarki zatrzymana.
W efekcie osuszacz nie pobiera energii w czasie przerw, co może obniżyć zużycie energii elektrycznej nawet o kilkanaście procent w skali roku – bez pogorszenia jakości powietrza.

To rozwiązanie docenią zarówno niewielkie warsztaty, jak i zakłady pracujące w trybie zmianowym, gdzie sprzęt nie działa 24/7.

Filtry sprężonego powietrza – druga linia obrony

Po usunięciu wilgoci z powietrza pozostają drobne cząstki oleju i pyłu. Tutaj do akcji wkraczają filtry liniowe, które oczyszczają powietrze do wymaganej klasy czystości zgodnie z normą ISO 8573-1.

Najczęściej stosowane:

Filtr DD (wstępny) – zatrzymuje wodę i cząstki oleju, klasa czystości 2.4.2.
Filtr PD (dokładny) – usuwa mikrocząstki oleju, klasa czystości 1.2.1.
Filtr QD (z węglem aktywnym) – eliminuje zapachy i opary, używany w laboratoriach i branży spożywczej.

W wersji FF (Full Feature) sprężarek Atlas Copco możliwe jest zastosowanie dodatkowego filtra wstępnego DD, który zatrzymuje cząstki oleju i wody już na wejściu, chroniąc tym samym osuszacz i pozostałe elementy układu. To proste, a bardzo skuteczne zabezpieczenie – szczególnie przy pracy w trudniejszych warunkach środowiskowych.

Dlaczego osuszacz i filtr działają najlepiej razem

Osuszacz usuwa wilgoć, ale nie zatrzyma cząstek oleju ani zanieczyszczeń. Filtr oczyści powietrze, ale nie ochroni go przed kondensacją.
Dopiero połączenie obu rozwiązań daje gwarancję, że powietrze trafiające do instalacji jest suche i czyste – a to przekłada się na:

dłuższą żywotność kompresora, osuszacza i narzędzi,
niższe koszty serwisowania,
stabilną pracę całego systemu nawet przy zmiennych temperaturach.

W praktyce oznacza to, że inwestując w osuszacz i filtry już na etapie zakupu kompresora, unikasz późniejszych kosztów modernizacji i przerw w pracy.

System odzysku energii cieplnej – nowy wymiar oszczędności

Coraz większą popularność zyskują dziś rozwiązania pozwalające odzyskiwać energię cieplną powstałą w trakcie pracy kompresora.
System odzysku energii cieplnej w sprężarkach Atlas Copco pozwala wykorzystać nawet do 70% ciepła odpadowego wytwarzanego podczas sprężania powietrza. Energia ta może zostać użyta np. do ogrzewania pomieszczeń lub wytwarzania ciepłej wody użytkowej.

To rozwiązanie nadaje się zarówno do sprężarek chłodzonych powietrzem, jak i wodą. W standardowych sprężarkach serii GA możliwe jest monitorowanie temperatur wejścia i wyjścia w układzie chłodzenia dzięki sterownikowi Elektronikon® MK5 Swipe, który po rozbudowie do wersji Graphic pokazuje pełne dane energetyczne.

W czasach rosnących cen energii i nacisku na ekologię, system odzysku ciepła to rozwiązanie, które pozwala realnie obniżyć koszty eksploatacji i zwiększyć efektywność energetyczną zakładu.
Więcej o tym, jak działa system odzysku energii cieplnej, przeczytasz w osobnym artykule:
Odzysk ciepła odpadowego z kompresora śrubowego GA18 VSDs FF – oszczędność energii i ekologia

Jak dobrać właściwy zestaw filtrów i osuszaczy

Dobór osuszacza i filtrów zależy od kilku kluczowych czynników:

Wydajności kompresora (m³/min) – osuszacz musi pracować w tym samym zakresie przepływu.
Ciśnienia roboczego (bar) – filtry i osuszacze muszą być przystosowane do tego samego ciśnienia.
Zastosowania – im bardziej wymagająca branża, tym wyższa klasa czystości powietrza.
Warunków pracy – jeśli kompresor pracuje w zmiennej temperaturze lub wilgotności, warto postawić na modele z automatycznym spustem kondensatu (EWD) i czujnikiem punktu rosy.

W ofercie ABC-Kompresory znajdziesz zarówno osuszacze ziębnicze Atlas Copco i Gudepol, jak i pełną gamę filtrów DD, PD i QD – dopasowanych do różnych potrzeb i sektorów przemysłu.

Podsumowanie

Osuszacz i filtr to nie dodatki, lecz kluczowe elementy systemu sprężonego powietrza. Wspólnie chronią cały układ przed skutkami wilgoci, oleju i zanieczyszczeń.
Nowoczesne rozwiązania, takie jak cykl oszczędnej pracy osuszacza czy system odzysku energii cieplnej, dodatkowo zwiększają efektywność i obniżają koszty eksploatacji.

Jeśli zależy Ci na bezawaryjnej pracy i czystym powietrzu w instalacji – postaw na sprawdzone zestawy Atlas Copco, dostępne w ABC-Kompresory.

Sprawdź naszą ofertę kompresorów śrubowych, osuszaczy i filtrów na abc-kompresory.pl i dowiedz się, jak wydłużyć życie swojego kompresora.

Autorka: Aneta Lisiecka, ABC-Kompresory