Jeden kompresor – kilka hal. Jak poprawnie rozprowadzić sprężone powietrze?

- Opublikowano 11.07.2025

Wprowadzenie
Wielu przedsiębiorców zakładających lub modernizujących hale produkcyjne zastanawia się, czy jedna sprężarka może zasilić więcej niż jedno pomieszczenie. Odpowiedź brzmi: tak, ale pod warunkiem odpowiedniego zaprojektowania instalacji pneumatycznej. Niezależnie od tego, czy planujesz rozprowadzić powietrze do dwóch hal, czy do pięciu stanowisk produkcyjnych, kluczowe są dobrze dobrane średnice rur, odpowiednie zbiorniki, filtracja i osuszanie powietrza.

1. Czy jeden kompresor śrubowy wystarczy?
To zależy od kilku czynników:

• wydajności kompresora (wyrażonej w l/min lub m3/h),
• zapotrzebowania urządzeń w każdej hali,
• długości i rozległości instalacji,
• rodzaju produkcji (czy wymaga np. powietrza osuszonego i bezolejowego).

Dla instalacji z jedną sprężarką i kilkoma halami warto rozważyć zastosowanie sprężarki śrubowej z falownikiem, która dostosowuje swoją wydajność do aktualnego zapotrzebowania.

2. Dobór rur i rozplanowanie sieci.
Sieć pneumatyczna to krwiobieg całego systemu. Najczęściej stosowane są rury:

• stalowe ocynkowane (trwałe, ale trudne w montażu),
• aluminiowe (lekkie, łatwe w instalacji, odporne na korozję),
• z tworzyw (np. PE, PP np. polipropylenowe rury COPRAX, które sprawdzają się także w większych instalacjach przy odpowiednio dobranych parametrach). Pełną ofertę Systemu rur Coprax znajdziesz na naszej stronie.

Średnica rur musi być dostosowana do przepływu powietrza. Zbyt wąska powoduje spadki ciśnienia i większe zużycie energii. Przy dużych odległościach zaleca się układ pętli zamiast sieci "na T", aby powietrze miało kilka dróg do punktu poboru.

3. Zbiornik ciśnieniowy – nie tylko przy kompresorze.
Zbiornik magazynuje powietrze i stabilizuje ciśnienie. Standardowo montowany jest obok kompresora, ale w instalacjach rozciągniętych na większe dystanse warto rozważyć dodatkowy zbiornik buforowy np. w drugiej hali. Zapobiega to skokom ciśnienia i zmniejsza obciążenie sprężarki.

Jeśli zbiornik przekracza 1000 l, należy pamiętać o jego rejestracji w UDT. Szczegóły można znaleźć w naszym wpisie: Zbiornik do kompresora a UDT

4. Filtracja i osuszanie powietrza.
Wydłużająca się instalacja to większe ryzyko kondensacji. Dlatego:

• główny osuszacz ziębniczy i filtr montujemy zaraz za kompresorem,
• dodatkowe filtry (np. węglowe, filtry wstępne, filtry końcowe) warto umieścić przed punktami szczególnie wrażliwymi (np. lakiernia, CNC),
• przy bardzo długich liniach warto zamontować mini-osuszacz przy odbiorniku.

Czystość powietrza ma wpływ na trwałość narzędzi i jakość produkcji, dlatego nie należy jej pomijać.

5. Praktyczny przykład: trzy hale, jeden kompresor.
Firma produkcyjna posiada trzy hale:

• hala główna: stanowiska montażowe,
• lakiernia: wysokie wymagania co do jakości powietrza,
• magazyn: podstawowe zapotrzebowanie.

Rozwiązanie:

• sprężarka śrubowa 18 kW z falownikiem,
• rury aluminiowe w układzie pętli,
• zbiornik 900 l przy kompresorze + 500 l w lakierni,
• osuszacz ziębniczy i filtracja główna,
• dodatkowy filtr węglowy przed linią lakierniczą.

6. Najczęstsze błędy.

• Zbyt cienkie rury w drugiej hali,
• Brak zbiornika buforowego,
• Osuszacz na końcu sieci zamiast na początku,
• Rozdział na "T" zamiast w pętli,
• Brak filtracji przy precyzyjnych urządzeniach.

7. Podsumowanie i rekomendacje
Jeden kompresor może z powodzeniem zasilać kilka hal, ale wymaga to starannego zaprojektowania instalacji. Kluczowe elementy to:

• odpowiednia średnica i materiał rur,
• zaplanowane zbiorniki buforowe,
• filtracja i osuszanie powietrza,
• przemyślany rozkład instalacji (układ pętli).

Jeśli planujesz rozbudowę instalacji pneumatycznej, skonsultuj się z naszym doradcą. Pomożemy dobrać nie tylko odpowiedni kompresor, ale też wszystkie elementy instalacji.

Zobacz także:

• Jak wybrać sprężarkę śrubową do firmy? Poradnik 2025
• Zbiornik ciśnieniowy do kompresora a UDT
• 6 błędów przy wyborze kompresora – jak ich uniknąć?

FAQ – pytania dodatkowe.

Czy kompresor śrubowy może pracować w zimnym pomieszczeniu?
Tak, ale należy zadbać o minimalną temperaturę otoczenia (najczęściej powyżej 5°C), by uniknąć kondensacji i problemów z olejem. W nieogrzewanych halach warto rozważyć zastosowanie grzałki karteru lub osłon termicznych.

Czy można rozbudować istniejącą instalację pneumatyczną o kolejne hale?
Tak – instalacje wykonane w systemie modułowym (np. z rur aluminiowych lub COPRAX) pozwalają na łatwe dobudowanie kolejnych odcinków. Warto wcześniej zaplanować odpowiedni przekrój głównych magistrali, by uniknąć wymiany całej sieci.

Jakie ciśnienie powinno być na końcu instalacji pneumatycznej?
To zależy od zapotrzebowania urządzeń – zwykle 6–8 bar. Różnica między ciśnieniem wyjściowym z kompresora a ciśnieniem końcowym nie powinna przekraczać 0,5–1 bar. Jeśli różnica jest większa, może to świadczyć o zbyt cienkich rurach lub nieszczelnościach.

Czy jeden osuszacz wystarczy w instalacji obsługującej kilka hal?
Czasem tak, ale w przypadku dużych odległości lub specjalnych wymagań (np. lakiernia, elektronika), warto zainstalować lokalne punkty uzdatniania powietrza – np. mini-osuszacze lub dokładne filtry końcowe.

Czy rury polipropylenowe COPRAX sprawdzą się w dużym zakładzie?
Tak, pod warunkiem że zostaną odpowiednio dobrane pod względem średnicy i ciśnienia roboczego. Rury COPRAX wykonane z polipropylenu są odporne na korozję, lekkie i łatwe w montażu. Dobrze sprawdzają się w instalacjach o stałych parametrach pracy i umiarkowanych odległościach. Ważne jednak, by zadbać o właściwe spadki, solidne mocowanie i odpowiednią jakość zgrzewów – szczególnie w miejscach narażonych na drgania i zmiany temperatury.

Autorka: Aneta Lisiecka, ABC-Kompresory